Çocuklarımız için tabii ki hep uğraşıyoruz,
onlar için her şeyin en iyisini yapmaya çalışıyoruz ama acaba beslenmeye ne
kadar önem veriyoruz veya bu konuda ne kadar bilinçliyiz veya biz çocuklarımıza
bu konuda nasıl bir model oluyoruz?
Bugün okul
çağındaki çocukların beslenmesine değinelim ve varsa yanlışlarımızı düzeltip,
daha sağlıklı bir gelecek inşa etmeye çalışalım. Bu konuda uyulması gereken
altın kurallar nelerdir, bu dönemde beslenme neden önemlidir, yetersiz veya
aşırı beslenme sonucunda ne tür sağlık sorunları ortaya çıkar?
1.BÜYÜME-GELİŞME: Büyüme-gelişmenin
çok hızlı olduğu bir dönem olduğu için bu dönemde yetersiz beslenen çocuklar
büyüme ve gelişme yönünden geri kalır ve bu gerilik büyüme dönemi bitinceye
kadar telafi edilmezse, erişkinliğe yansır dolayısıyla bu çocuklar boyca kısa,
zayıf ve güçsüz birer yetişkin olurlar.
2.HASTALIKLARA
DİRENÇ:
Yeterli ve dengeli beslenmeyen çocukların zamanla vücut direnci kırılır, sık
sık enfeksiyonlar görülür ve ağır şekilde atlatılır. Yine bildiğiniz gibi bu
süreçler de büyüme gelişmeyi durduran süreçler olduğu için çocuğa çocuğa
olumsuz etkilere sebep olur.
3.VİTAMİN-MİNERAL
EKSİKLİKLERİ:
Gerek yetişkinler gerek çocuklar için ortak bir nokta olan vitamin-mineral
eksiklikleri yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda ortaya çıkar. Bu gibi
durumlarda çocuk zihinsel ve bedensel olarak etkileneceği için dolaylı olarak
okul başarısı ve sosyal hayatı da etkilenecektir.
Bu dönem için özellikle önemli olan mineraller demir ve kalsiyumdur.
Çünkü demir eksikliği özellikle kızlarda bu dönemde yavaş yavaş oluşmaktadır.
Kalsiyum ise bu dönemde yeterli alınmadığında depolar yetersiz kalır, kemik
yoğunluğu oluşmaz ve ilerleyen dönemlerde osteoporoz dediğimiz kemik erimesi
durumuyla karşılaşırız.
4.AŞIRI
BESLENME:
Dengesiz beslenme sonucu şişmanlık, önemli bir sorun olarak ortaya çıkar.
Çocukluk dönemindeki şişmanlık ileri yaşlara yansır ve yüksek tansiyon, kan
yağlarında artış, kalp-damar hastalıkları, şeker hastalığı gibi kronik
hastalıklara zemin hazırlar.
5.SABAH
KAHVALTISI:
Bütün gece süren açlıktan sonra günün en önemli öğünü
sabah kahvaltısıdır. Kahvaltı etmeyen çocuk uzun süre aç kaldığı için kendini
güçsüz hisseder, dikkat, çalışma ve öğrenme yeteneği azalır, okul başarısı
düşer. Bu nedenle, her sabah mutlaka
kahvaltı yapılmalıdır.
Kahvaltıda
Tüketilebilecek Besin Kaynakları:
Süt veya taze sıkılmış meyve suyu, yumurta, peynir, zeytin, ekmek, tahıl
gevreği, tahin-pekmez, tahin helva, ceviz içi, fındık ezmesi olabilir, çocuğun
istek ve ihtiyaçlarına göre çeşidi ve miktarı ayarlanabilir.
6.BESLENME
ÇANTASI: Öğrenciler okul çevresinde
açıkta satılan besleyici değeri düşük ve sağlıksız besinleri tüketmemelidir. İmkânlar
çerçevesinde aşağıda 1. grupta bulunan besinlerden seçerek ekmek arasına
konulabilir. Bunun yanında 2. gruptaki iyi yıkanmış sebze veya meyveler öğrencilerin
vitamin ihtiyacını karşılayacaktır. İçecek olarak ayran veya süt iyi bir seçimdir.
l. Grup
|
Haşlanmış
yumurta, peynir, ızgara köfte, haşlanmış tavuk, haşlanmış et
|
2. Grup
|
Mevsimine
uygun, iyi yıkanmış, taze sebze ve meyvelerden biri (domates, salatalık,
marul, havuç, mandalina, elma, üzüm, kiraz, erik gibi)
|
ÖNERİLER
Bunların yanına
imkanlar çerçevesinde fındık, ceviz gibi kuruyemişlerin eklenmesi enerji,
protein ve mineral alımınıza destek olur.
Ayrıca hijyen açısından beslenme çantasının her gün çok iyi temizlenmesi
gerekir.
OKUL
ÇOCUKLARININ BESLENMESİNE YÖNELİK ÖNERİLER
1. Her öğünde 4 temel besin
grubunda yer alan yiyeceklerin tüketilmesine özen gösterilmelidir.
2. Günde en az 2 su bardağı süt
içme alışkanlığı edinilmelidir.
3. Günde en az 5 porsiyon
sebze-meyve tüketilmelidir.
4. Günde en az 8-10 bardak sıvı tüketilmelidir.
5. Yemekler yavaş ve iyi çiğneyerek
yenilmelidir.
6. Gelişi güzel diyet
yapılmamalıdır.
7. Düzenli olarak egzersiz
yapılmalıdır.
8. Düzenli ve yeterli uyunmalıdır.
9. Televizyon ve bilgisayar
karşısında daha az vakit harcanmalıdır.
10. Temiz ve mikropsuz besinler
tüketilmeli, çiğ sebze ve meyveler bol su ile yıkamadan yenilmemeli, açıkta
satılan besinler tüketilmemelidir.
11. Çay, gazlı içecekler yerine
taze sıkılmış meyve sulan, süt veya ayran tercih edilmelidir.
12. Öğün aralarında şekerli besinlerin
tüketilmesinden kaçınılmalıdır. Bu besinler yenildiği ve içildiği zaman dişler
fırçalanmalı ya da ağız bol su ile çalkalanmalıdır.
13. Eller yemeklerden önce ve sonra
mutlaka yıkanmalıdır.
14. Yemek yerken ayrı çatal, kaşık,
bıçak, tabak ve bardak kullanılmalıdır.
15. Çocukların boy uzunlukları ile
ağırlıklarına dikkat edilmeli ve izlenmelidir.
16. Düzenli güneşlenerek yeterli D vitamini almalarına
özen gösterilmelidir.
Sağlıklı bireyler olmak için sağlıklı tercihler yapmak
şarttır, sağlıcakla kalın…
